شاید این پدیده ریشه در چند دلیل عمده داشته باشد: اول آنکه صنعت خودرو؛ صنعت بسیار تاثیرگذاری بر پیکره اقتصاد ملی  است؛ به طوری که حجم قابل توجهی از درآمد ملی را به خود اختصاص داده و حدود 500 هزار نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم در آن اشتغال دارند. دلیل دوم اینکه شاید به طور نسبی نسبت به سایر بخش¬های اقتصادی ایران از رشد بیشتری برخوردار بوده است. سومین دلیل آنکه با توجه به اهمیت این بخش و باز شدن درهای اقتصاد و قرار گرفتن این صنعت در یک محیط رقابتی پویا، نگرانی¬هایی را مبنی بر حذف آن از عرصه رقابت واقعی در اذهان عمومی به ویژه تصمیم گیران کلان مملکت ایجاد کرده است.
افزایش کیفیت؛ رکن اصلی فعالیت در ایران خودرو
   امروزه رقابت پذیری شرکت ها در ارائه محصولات متنوع با کیفیت بالا و هزینه کم در حداقل زمان ممکن می تواند آنها را در بازار حفظ کند که این مهم از طریق تولید ناب ممکن است؛ زیرا تولید ناب برآورده کردن خواست مشتری در بالاترین کیفیت، کمترین هزینه و زمان از طریق حذف دائمی ضایعات و رسیدن به ضایعات صفر است. افزايش كيفيت محصولات توليدي از طريق بهبود مستمر در فرآيندها و زنجيره تامين و توليد؛ ركن اصلي فعاليت در ايران خودرو به شمار مي رود. به ويژه طی سال¬هاي اخير با عبور از موضوع تيراژ توليد و دستيابي به سطح توليد يكنواخت و اقتصادي، ارتقاي كيفيت و توسعه محصولات از محورهاي اصلي فعاليت هاي ايران خودرو بوده ¬است.
اجراي پروژه هاي ارتقاي كيفيت در بخش هاي مختلف ايران خودرو طی چندماه اخير به ثمر نشسته و منجر به افزايش ستاره هاي كيفي محصولات ايران خودرو شده است. تندر 90 و محصول رانا طی سال گذشته سه ستاره كيفيت را به دست آورده اند. محصول پرطرفدار و جوان پسند ايران خودرو يعني پژو 206 هاچ بك در مهرماه سال گذشته 2 ستاره كيفيت داشت كه توانست در آبان ماه اين سال تعداد ستاره هاي خود را به 3 ستاره افزايش دهد. 206 صندوقدار نيز در شهريورماه 95 توانست تعداد ستاره هاي خود را از 2 به 3 ستاره ارتقاء دهد. تندر اتوماتیک و سوزوكي گراند ويتارا نیز 4 ستاره شدند. همچنين وانت تندر ايران خودرو در سال گذشته با كسب سه ستاره كيفيت توانست صدرنشين جدول سطوح كيفي وانت هاي توليد داخل شود. دنا نيز از ديگر محصولات ايران خودرو در سال 95  دو ستاره شد.
در جدیدترین گزارش شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران نیز محصول هایما اس.۷ که برای اولین بار با موتور توربوشارژ مورد ارزیابی قرار گرفت،‌ توانست سه ستاره کیفیت را کسب کند. این خودرو که در میان خودروهای کلاس قیمتی ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون قرار گرفته،‌ موفق شده برترین جایگاه را میان سه ستاره های این کلاس قیمتی به خود اختصاص دهد. هایما اس.۷ با اجرای پروژه های بهبود، ارتقاء کیفیت مناسبی را تجربه کرده و توانسته براساس شاخص های سختگیرانه شرکت بازرسی جایگاه نسبتا مطلوبی را کسب کند.
ایران خودرو همچنین  در حوزه رضایت مشتریان از خدمات پس از فروش از تابستان سال گذشته تاکنون رشد چشمگیری داشته است. ایساکو به عنوان ارائه دهنده خدمات پس از فروش شرکت ایران خودرو، از ابتدای امسال توانسته به صورت صعودی امتیاز خود را در این حوزه ارتقاء دهد و امتیاز 711 خود را در تابستان 95 به 743 در مهر ماه سالجاری برساند و 32 امتیاز در این حوزه رشد داشته باشد.
ایران خودرو؛ بزرگترین خودروساز بورسی
با وجود آنکه در حال حاضر گروه صنعتی ایران خودرو بزرگترین خودروساز فعال بورسی است، اما با هدف حضور پر رنگ تر در بازار داخلی و بین المللی و در نتیجه افزایش سودآوری سهام شرکت که خود در بلندمدت رونق اقتصادی کلان را بدنبال دارد؛ ماه¬هاست که اصلاح بنیادین در ساختار خود را آغاز کرده  است. از سوی دیگر با توجه به اینکه شرکت ایران خودرو با احتمال افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها در سال 97 مواجه است و خبرهای اولیه از احتمال معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از این محل در سال آینده حکایت دارد، افزایش پایدار ارزش سهام این شرکت دور از انتظار نیست.
شرکت ایران خودرو برای سال مالی منتهی به اسفند 96 فروش 253 هزار میلیارد ریالی را پیش بینی کرده است که از این میزان طی 6 ماه نخست سالجاری 133 هزار میلیارد ریال آن تحقق یافته است. همچنین تولید و فروش محصولات ایران خودرو در نیمه نخست سال 96  با افزایش همراه بوده است. آمارها نشان می‌دهد در این دوره ایران‌خودرو توانست با تنوع محصولات موجب حفظ سهم بیش از 52‌ درصدی ریالی و سهم تعدادی 51‌ درصدی تولید در بازار شود.
در میان محصولات شرکت ایران خودرو؛ گروه محصولات پژو توانسته اعتماد مشتریان را به خود جلب کند و به عنوان یکی از اولویت های انتخاب در بین خریداران خودروهای تولید داخل قرار بگیرد. طی هشت ماه نخست سال مالی 96 گروه محصولات پژو همانند سالهای گذشته بیشترین اقبال را بین مشتریان شرکت دارا بوده و به همین دلیل سهم بالایی از فروش تعدادی و ریالی شرکت را نیز به خود اختصاص داده است؛ طوری که 4 خودروی پژو 206، پژو 405، پژو پارس و پژو 207 جمعا 280 هزارو 508 دستگاه  فروش به مبلغ 83,859,530 میلیون ریال رتبه یک را در میان محصولات گروه ایران خودرو کسب کرده است. قابل ذکر است گروه سمند با تعداد فروش 68 هزارو 965 دستگاه و مبلغ فروش 18.485.079 میلیون ریال توانست رتبه دوم را در میان پرفروش ها کسب کند. پس از این دو محصول لوگان (L90) با فروش تعداد 33.499 هزار دستگاه درآمد 11.958.654 میلیون ریال را تجربه کرده است.
به طور کلی با در نظر گرفتن فروش شش ماه نخست سال 96 در این دوره حدود 380 هزار دستگاه خودرو فروخته شده است که نسبت به فروش 332 هزار دستگاه خودرو در مدت مشابه سال گذشته رشد 14 درصدی را نشان می دهد. سود حاصل از فروش سرمایه گذاری واقعی دوره منتهی به شش ماه نخست سال مالی 96 2.037.409 ریال است. ایران خودرو طی نیمه اول سال در برابر تولید بیش از 320 هزار دستگاه، قادر به فروش بیش از 303 هزار دستگاه به ارزش 9.5 هزار میلیارد تومان شده  است. همچنین مجموع کل فروش شرکت از ابتدای سال مالی تاکنون به مبلغ 9513 میلیارد تومان و معادل 40 درصد از بودجه بوده است و ایران خودرو برای تحقق کامل بودجه باید تا پایان سال مالی بیش از  14 هزار میلیارد تومان دیگر فروش داشته باشد. این در حالی  است که کل مبلغ فروش شرکت در سال مالی گذشته افزون بر 25 هزار و 612 میلیارد تومان بود. ایران خودرو براساس سند چشم انداز 1404 تولید یک میلیون و 100 دستگاه انواع خودرو در سال 1400 را هدف¬گذاری کرده¬است.
توسعه صادرات، سخت اما دست یافتنی
تولید صادرات محور يكي از اركان اصلي خودروسازي است كه با مشاركت هاي بين المللي خودروسازان در حال تحقق است. در مقوله صادرات شرایط برای همه خودروسازان یکسان نیست و صادرات خودرو با فراز و فرود بسیاری مواجه می شود. ایران خودرو به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خودرو در خاورمیانه طی سال های اخیر در اين بخش حضور نسبتا موفقی داشته  است. اين شركت با مشاركت هاي بين‌المللي قصد توسعه بازار محصولات خود را دارد. ايران خودرو محصولات تولید مشترک با پژو را به صورت جداگانه به برخی کشورها صادر خواهد كرد. در حال حاضر مشتری اصلی صادرات ايران خودرو کشور عراق است. این شرکت خودروساز در عراق خط تولید احداث كرده و محصولات را به صورت  نیمه منفصله ارسال می‌کند.
از سوي ديگر در سالجاری با توجه به رفع محدودیت گمرکی در عراق، خط توليد سمند جدید در اين كشور راه‌اندازی شده است. صادرات به بازار کردستان عراق نيز به دلیل بالارفتن سطوح استانداردی آنها طی سه سال اخير متوقف شده بود. ايران خودرو موفق شد در این بازار صادرات خود را با محموله‌ای از پارس و 405 مجدد آغاز كند. صادرات به بازار سوریه هم از سال گذشته دوباره فعال شده  و ايران خودرو قصد دارد در نمایشگاه خودروی این کشور در سالجاري با سه محصول جدید 207 اتوماتیک، هایما و اچ‌سی کراس حضور پیدا كند. با تلاش ها و پيگيري هاي صورت گرفته ايران خودرو موفق شد در سال گذشته استاندارد EAC (استاندارد اتحادیه اوراسیا) را براي 6 محصول به دست آورد و در كنار آن مذاکراتی را برای صادرات به قزاقستان براي تامين شبكه تاكسيراني اين كشور انجام داده است. همچنين در سال گذشته 300 دستگاه دنا به الجزایر صادر كرده و در حال حاضر مراحل همولوگیشن يا همان اخذ تاييديه استاندارد محصول رانا در اين كشور در دست اقدام است.

پگاه نوفر