بانک ها به عنوان یکی از صنایع مهم بورسی از نیمه دوم سال با اقبال بسیار خوب سهامداران همراه شدند. این گروه از ابتدای سال بازدهی ۷۴ درصدی داشتند. تسعیر منابع ارزی و تجدید ارزیابی دارایی ها دو عامل مهم در تقاضای سهامداران بوده است، ضمن اینکه بر اساس داده ها نمادهای بزرگ این صنعت توانسته اند در این مدت به مقدار قابل توجهی از هزینه ها خود را کاهش داده و رشد سودآوری داشته باشند. به گزارش«بورس و بانک» به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، جایگاه ویژه صنعت بانکداری در بازار سهام غیر قابل انکار است. صنعتی که علاوه بر اینکه بازار پول را تحت تاثیر قرار داده است، بازار سرمایه را نیز متاثر می کند. بنا بر آمارها این صنعت در حال حاضر ۷.۵ درصد از کل ارزش بازار را به خود اختصاص داده است. در شرایط فعلی صنعت بانک، ۱۰ شرکت فعال در بورس دارد و از ابتدای سال تاکنون بازدهی حدود ۷۴ درصدی را به ثبت رسانده است.
بررسی نمودار شاخص این صنعت در این مدت حاکی از توجه ویژه سهامداران به نمادهای مزبور در چند ماه اخیر است. تا جایی که شاخص این صنعت از ابتدای سال تاکنون به بیشینه ۹۱۱ واحد نیز رسیده است.
ماه بهمن با برتری بانک ها
موضوعات مهمی حول محور این شرکت ها در جریان است، به نحوی که در چند ماه گذشته و در بسیاری از روزها عمده تقاضای سهامداران در نمادهای این گروه بوده است. به عنوان مثال در بهمن ماه سال جاری بانک ها بیشترین ارزش و حجم معاملات را به خود اختصاص دادند. این گروه در ماه مزبور حجم معاملاتی حدود ۹۹۵میلیون سهم داشته و ارزش معاملات آن ها نیز به حدود ۱۶۸ میلیاردتومان رسیده است.
در میان نمادهای بورسی نیز نماد شرکت بانک تجارت بیشترین ارزش معاملات بهمن ماه را به خود اختصاص داده که معادل ۹.۷ درصد از کل ارزش معاملات بازار بوده است، همچنین این بانک با حجم معاملاتی ۴میلیارد و ۲۰۰ میلیون سهمی ۱۴ درصد از حجم معاملات بهمن را به خود اختصاص داد.
بانک‌ها طی دو سال اخیر با مدیریت هزینه‌ها و به عبارت دقیق‌تر کاهش قابل‌توجه هزینه‌ها و از سوی دیگر افزایش درآمدهای عملیاتی، وضعیت صورت‌های مالی خود را بهبود خوبی بخشیده‌اند
کاهش هزینه بانک ها در نیمه دوم سال
شرکت های بانکی در ماه های گذشته خبرهای زیادی حول محور خود داشته اند که از مهم ترین آن ها می توان به تسعیر منابع ارزی و تجدید ارزیابی بانک ها اشاره کرد.
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند کاهش قیمت سهام برخی بانک‌ها به زیر ارزش اسمی نیز دلیل دیگری برای ایجاد جذابیت در خرید سهام آنها شده، اما امکان ادامه رشد مثبت معاملات در این گروه در گرو چند نکته خواهد بود؛ تغییر ارزش دارایی‌ها، قیمت اسمی سهام، چسبندگی سرمایه و تحولات بنیادی از جمله عوامل تاثیرگذار بر روند حرکتی نمادهای این گروه خواهد بود.
در اوایل دی ماه خبری مبنی بر بازپرداخت مطالبات بانکی ها از سوی دولت، منتشر شد. همچنین موضوع ماه شمار شدن سود سپرده بانک ها نیز مطرح بود که اجرایی شدن آن به اول بهمن ماه ارجاع داده شد. به گفته کارشناسان هر دو این موضوعات هزینه پول را در بانک ها کاهش داد. موضوعی که بانک ها اثرگذاری آن را از اواسط بهمن ماه می دانستند. کارشناسان بیان می کنند باتوجه به مطالب فوق این احتمال وجود دارد تا پایان سال بانک ها تراز مثبتی در بهره پرداختی و دریافتی داشته باشند که این موضوع تا حدی چشم انداز این صنعت را برای سال آینده مثبت نشان می دهد.
بررسی ها نشان می دهد که در مدت اخیر در آمد مشاع بانک ها افزایش یافته است. بررسی کارشناسان نشان می دهد در آمد این شرکت ها ۹هزار و ۵۸۱ میلیارد تومان افزایش یافته و به ۷۴ هزار و ۳۹۴ میلیارد تومان رسیده است.
به طور کلی درآمدهای مشاع حاصل فعالیت بانک ها از محل به کارگیری سپرده های سرمایه گذاری است که بانک ها به وکالت از سپرده گذاران به کار می برند. هر قدر درآمدهای مشاع بانک ها افزایش یابد نشان می دهد که علاوه بر این که سپرده های مردم نزد بانک ها افزایش یافته، بانک ها نیز در به کار گیری این سپرده ها دقت و توجه کافی به خرج داده اند.
آن چه که به رشد و بهبود سودآوری بانک ها کمک می کند درآمدهای غیرمشاع است. در واقع درآمدهای غیرمشاع ناشی از فعالیت های غیراعتباری و تسهیلاتی و برگرفته از فعالیت های کارمزدی بانک هاست. فعالیت هایی که بانک ها از محل منابع خودشان انجام می دهند. هر قدر که بانک ها ضمانتنامه بیشتری صادر کنند، ال سی خارجی بیشتری باز کنند و حوالجات بیشتری داشته باشند درآمدهای غیرمشاع آن ها افزایش خواهد یافت و منجر به سودآوری بیشتر آن ها خواهد شد.
نگاهی اجمالی به خوش اقبالی بانک ها
تسعیر ارز: برخی بانک‌ها دارایی ارزی قابل‌توجهی دارند که با بالا رفتن قیمت ارز سود زیادی از تسعیر ارز شناسایی می‌کنند.
افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی‌ها: بانک‌هایی که زیان انباشته آنها بیش از نصف سرمایه باشد، راه چاره‌ای جز افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ندارند. با معافیت‌های مالیاتی جدید دولت برای این نوع افزایش سرمایه نجات این دسته از بانک‌ها فراهم می‌شود.
اصلاحات کلان: بازار به این درک رسیده که دولت راهی جز قدم نهادن در مسیر ایجاد تحول در سیستم بانکی ندارد. یکی از خبرهای مثبت ایام اخیر، فروش دارایی مازاد بانک‌هاست که آرام‌آرام شتاب آن بیشتر و بیشتر می‌شود.
قوانین و دستورالعمل‌های جدید در مورد پرداخت سود بدون ریسک: دولت در مقابل پرداخت سودهای بدون ریسک بالای ۲۰ درصد ایستاده است. از طرفی در ابتدای بهمن، سودهای روزشمار به ماه‌شمار تغییر کرد. اصلاح این قوانین و دستورالعمل‌ها فشار را از روی سیستم بانکی می‌کاهد و باعث کاهش هزینه پول در بانک‌ها می‌شود.
در میان بانک های فعال بورسی، "وتجارت" بیشترین بازدهی را در ماه بهمن داشته است. نماد مزبور در این مدت بیش از ۳۳ درصد بازدهی برای سهامداران داشته است. این شرکت برنامه افزایش سرمایه سنگین ۴۵۸ درصدی را از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها در برنامه دارد. به این ترتیب سرمایه این شرکت از ۴۵۷ میلیارد تومان به ۲هزار و ۵۴۸ میلیارد تومان می رسد و از ماده ۱۴۱ قانون تجارت خارج میی شود. در گزارش بهمن ماه این شرکت در آمد "وتجارت" به ۷ هزار و ۲۵۱ میلیارد ریال و پرداخت سود به سپرده ها ۱۲هزار و ۱۵۴ میلیارد ریال برآورد شده است. با وجود اینکه تراز بانک همچنان منفی است، اما این رقم در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل کاهش داشته است و شرکت در این زمینه پیشرفت محسوسی داشته است.
بعد از بانک تجارت، بانک ملت بیشترین بازدهی را در بهمن ماه داشته است. "وبملت" در ٩ ماهه منتهی به آذر ١٣٩٧ برای هر سهم ٩٧ ریال سود محقق کرد. وبملت در مدت مشابه سال قبل ٧۶ ریال سود برای هر سهم شناسایی کرده بود. علت اصلی افزایش ٢٨ درصدی سود بانک در ٩ ماهه سال ٩٧ نسبت به مدت مشابه قبل را می توان ناشی از رشد ٧۵٣ درصدی سهم بانک از درآمدهای مشاع و رشد ١٢ درصدی جمع درآمدها دانست.