تقریبا چند سال پیش بود که اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی برای نخستین بار در مطب پزشکان طرف قرارداد تامین اجتماعی راه‌اندازی شد. اما اجرای کامل این طرح از اسفند ۹۷ کلید خورد و به مرور زمان به شهرهای  دیگر نیز توسعه یافت.

به گزارش بورس و بانک و به نقل از پایگاه خبری سازمان بیمه سلامت ؛ چند سالی است که در کشور ما صحبت از ارایه خدمات الکترونیکی در تمامی حوزه ها از جمله حوزه سلامت به نقل محافل خبری و رسانه ها تبدیل شده است، کارشناسان و صاحبنظران در حوزه سلامت بر این مساله تاکید دارند که بخش بسیاری از مشکلات حوزه بهداشت و درمان جامعه ما به دلیل بی توجهی به اجرای پروژه های الکترونیکی در راستای ایجاد پرونده الکترونیک سلامت است.
ناگفته پیداست که هرچه الکترونیکی کردن خدمات در حوزه سلامت با تاخیر بیشتری انجام شود، در هزینه کرد منابع و اعتبارات مشکلات بیشتری به وجود خواهد آمد که متاسفانه نمونه این دست طی چند سال گذشته گریبان حوزه سلامت را فشرده است.کارشناسان براین باورند که درکنار تمامی اقدامات و تلاش های فعالان حوزه سلامت به ویژه سازمان بیمه سلامت دراجرای نسخه نویسی الکترونیکی، باید با دقت بیشتری جوانب این طرح را در دستیابی به اهداف آن مورد بررسی قرارداد.

بیماری کرونا که ثابت کرد حرکت به سمت ارایه خدمات الکترونیکی مساله ای اجتناب ناپذیر است

الزامات قانونی در اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیکی در برنامه پنجم و ششم توسعه مطرح شده است به طوری که در ماده  74 برنامه ششم توسعه آمده است که وزارت بهداشت با هدف ارائه خدمات الکترونیکی سلامت مکلف است در مدت ۲ سال اول اجرای قانون برنامه نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان و سامانه‌های اطلاعاتی مراکز سلامت با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی، منوط به اذن آنها و محرمانه بودن داده‌ها و با اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع اقدام کند.
سازمان بیمه سلامت ایران به عنوان یکی از سازمان های بیمه گر پایه در کنار سازمان تامین اجتماعی در جهت اجرایی شدن این قانون اقدامات مهم و مناسبی را انجام داده است، به ویژه در زمان شیوع بیماری کرونا که ثابت کرد حرکت به سمت ارایه خدمات الکترونیکی مساله ای اجتناب ناپذیر است؛ لذا اگر تاکنون تعللی در این زمینه صورت گرفته باید هرچه سریعتر موانع و مشکلات را مرتفع کرد.

لزوم رفع مشکلات زیر ساختی در اجرای نسخه نویسی الکترونیکی

به گفته سید محمد پاکمهر عضو هیات رییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بیمه سلامت و سازمان تامین اجتماعی تاکنون اقدامات مناسبی را در جهت حذف دفترچه های بیمه و نسخه نویسی الکترونیکی انجام دادند که انتظار می رود این اقدامات در راستای کاهش خطاهای دارویی افزایش پیدا کند.
این نماینده مجلس معتقد است که مهم ترین بحث در اجرای نسخه الکترونیکی فراهم کردن زیر ساخت ها به ویژه در مناطق روستایی و کم برخوردار است؛ در غیر این صورت شاید مشکلاتی به وجود آید.
وقتی صحبت از زیر ساخت ها می شود، نگاه ها به سمت و سوی اینترنت و مسائل و مشکلات مربوط به آن معطوف می شود، بخشی که متاسفانه چالش ها و آسیب های بسیاری دارد و تاکنون به رغم تمام تلاش ها به قوت خود باقی مانده است.

خدمات الکترونیک باید در خدمت درمان قرار بگیرد

در این رابطه دکتر چنگیز رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تاکید می کند که نسخه نویسی الکترونیک وسیله‌ای برای بهره مند شدن از خدمات الکترونیک و تسهیل امور است، این در حالی است که تاکنون نتوانسته امور را تسهیل کند و چالش‌های فراوانی را نیز برای کادر درمان و دانشگاه علوم پزشکی ایجاد کرده است.
وی می گوید؛ اگر با اجرای این طرح قرار باشد دوباره کاری صورت بگیرد و ارائه خدمات درمانی تحت الشعاع آن باشد، قطعاً اجرای این طرح مفید واقع نمی‌شود؛ چرا که خدمات الکترونیک باید در خدمت درمان قرار بگیرد نه اینکه درمان در خدمت خدمات الکترونیک باشد.
ذکر این نکته از اهمیت بسزایی برخوردار است که دستیابی به اهداف نسخه نویسی الکترونیکی نیازمند تعامل و همکاری تمام سازمان ها و نهادهای مرتبط دراین حوزه بوده و هیچ سازمانی از جمله سازمان بیمه سلامت به تنهایی نمی تواند پروژه به این مهمی را به سرمنزل مقصود برساند.

نقش پر رنگ سازمان بیمه سلامت در تعامل و همکاری های بین سازمانی

در این خصوص رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اذعان می کند که خدمات الکترونیکی سلامت منجر به افزایش دسترسی، شفافیت، سرعت بالا در ارائه خدمات شده و دراجرای برنامه‌های مبتنی بر مشتری مداری مفید خواهد بود.
دکتر زالی تاکید می کند که برای تکمیل طرح نسخه نویسی الکترونیک به هماهنگی‌ها و همراهی‌هایی نیاز است که دانشگاه‌ های علوم پزشکی نیز در این زمینه اعلام آمادگی کرده‌اند، خوشبختانه سازمان بیمه سلامت نیز در تعامل و همکاری های بین سازمانی نقش پررنگ و فعالی دارد.

زمان مناسب را باید به اجرای نسخه نویسی الکترونیکی اختصاص داد

البته مدیر عامل سازمان بیمه سلامت ایران بر این نکته مُصر است که بیمه سلامت به وظیفه خود در تعامل و همکاری با سازمان های دیگر بیمه ای در اجرای دقیق پروژه نسخه نویسی الکترونیکی عمل کرده است.
دکتر ناصحی معتقد است آنچه که به عنوان وظیفه در اختیار سازمان بیمه سلامت قراردارد، با تلاش های صورت گرفته توسط مدیران ارشد ستادی و استانی در این سازمان جامه عمل پوشانده شده است، لذا توجه به بخش های دیگر نیز منوط به صرف زمان مناسب در این حوزه است و باید از هرگونه تعجیل در اجرای پروژه های مهم این چنینی جلوگیری کرد.
طبق تاکیدات کارشناسان بیمه و تصمیم گیران در حوزه سلامت، فعالیت ها و اقدامات سازمان بیمه سلامت در بحث نسخه نویسی الکترونیکی قابل کتمان نیست، اما در کنار اجرای این موضوع مهم باید به این نکته هم اشاره کرد که با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی فاصله بسیاری وجود دارد.

هرگونه تغییری به یکبار صورت نگرفته است

در این زمینه مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می گوید که بدون شک تا زمانی که اجرای سطح بندی، گایدلاین ها و نظام ارجاع به درستی صورت نگیرد، نسخه نویسی الکترونیکی نیز اجرای موفقی نخواهد داشت؛ هر چند که تمام تلاش ها تاکنون در بحث نسخه نویسی الکترونیکی بوده است.
وی تصریح می کند که هرگونه تغییری به یکبار صورت نگرفته و نیازمند صرف زمان مناسب است، البته سازمان بیمه سلامت باید موانع و مشکلات را به مجلس گزارش کند.

بیمه سلامت با همکاری انجمن های تخصصی خواهان رفع موانع است

در این باره معاون بیمه خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت تاکید می کند که نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیکی یکی از مهم ترین طرح ها درحوزه سلامت است که بیمه سلامت با همکاری انجمن های تخصصی خواهان رفع موانع در اجرا است.
وی می گوید که حرکت در راستای دولت الکترونیک جز وظایف قانونی است که باید موانع را در اجرا مرتفع کرد، البته منهای کلان شهرها در نقاط دیگر گروه های پزشکی همکاری خوبی در بحث نسخه نویسی الکترونیکی داشتند .

توجه به تکمیل پروژه الکترونیکی تا پایان سال جاری

گفتنی است عضو دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز اظهار می کند، با توجه به اینکه باید سازمان‌های بیمه گر تا پایان سال اجرای مصوبات قانونی مجلس در بحث نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیکی را تکمیل کنند، لذا مجلس انتظار دارد، اگر مانع یا مشکلی وجود دارد در جریان مسائل قرار گیرد.
محسنی بندپی می گوید که تاکنون هیچ بحثی ازمشکلات اجرای این طرح در کمیسیون بهداشت توسط سازمان‌های بیمه گر مطرح نشده است، لذا در چنین شرایطی هیچ بهانه‌ای در تأخیر اجرا پذیرفتنی نیست.
حال باید دید با توجه به اقداماتی که صورت گرفته و برنامه ها و تدابیر سازمان های بیمه گر در ماه های آینده آیا می توان تا پایان سال جاری به اجرایی شدن کامل پروژه نسخه نویسی الکترونیکی امیدوار بود./