به گزارش خبرنگار ما؛ دکتر شاپور محمدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اولین اقدام سازمان را به روزرسانی سامانه معاملاتی پس از 10 سال عنوان کرد و گفت: از روزهای ابتدای فعالیت در سازمان، پیگیر اعتلای سامانه بودم تا اینکه معاملات روی سامانه به روزرسانی انجام می شود که کار بزرگی بود و شرکت فناوری کار سنگینی در این خصوص انجام داد. وی در ادامه افزود: سامانه جامع نظارت بر بازار سرمایه طی 8 ماه راه اندازی شد و در کنار دو سامانه نظارتی فعلی آرامیس و نهان این سامانه فعالیت خود را در جهت افزایش نظارت ها آغاز کرد.
دکتر محمدی سومین اقدام را ساماندهی بازار بدهی خواند و گفت: کاهش نرخ اوراق با توجه به تاکیدات وزیر اقتصاد مورد توجه قرار گرفت و نرخ هایی که عدد بالایی داشتند تا 15 درصد کاهش پیدا کرد. وی به معاملات اختیار خرید و فروش اشاره کرد و گفت: معاملات اختیار خرید و فروش هم اکنون در معاملات سهام و سکه در حال انجام است.
وی  تقویت جایگاه کالاهای کشاورزی در بورس کالا را به عنوان یک اقدام دیگر سازمان بورس عنوان کرد و گفت: سهم کالاهای کشاورزی در بورس کالا افزایش قابل توجهی داشته است. ششمین اقدام سازمان بورس و اوراق بهادار در این دوران روش عرضه های اولیه از طریق ثبت سفارش (بوک بیلدینگ) است که به گفته دکتر محمدی برای همیشه به حرف و حدیث ها پایان داد که البته جای پیشرفت دارد.
دبیر شورای عالی بورس تصریح کرد: اصلاح دستور العمل مرتبط با توقف و بازگشایی نمادها هفتمین اقدام سازمان در این دوران بوده است. از آنجایی که باید روی سامانه جدید راه اندازی می شد انتظار می رود این مهم به زودی عملیاتی شود. بنابراین به زودی نمادها با دستور العمل جدید توقف و بازگشایی می شود.
وی ادامه داد: تقویت مکانیزم صندوق های با درآمد ثابت یکی دیگر از کارهایی بود که در این مدت انجام گرفت. پیش از این تا 90 درصد سپرده گذاری صندوق ها در موارد غیر سهامی بود که این نسبت هم اکنون به 70 درصد رسیده است. این حد نصاب باید به 50 درصد برسد و بقیه منابع باید در اوراق بخش خصوصی و دولتی و سهام سپرده گذاری شود.
دکتر محمدی نهمین اقدام را ممنوعیت صدور یونیت های صندوق ها در شعب بانک ها دانست و گفت: خرید یونیت ها در شعب بانک ها ممنوع شد و فقط امکان فروش آن در شعب بانک ها مجاز است.
سخنگوی سازمان بورس راه اندازی سامانه رصد و برقراری حد اعتباری برای کارگزاری ها در اتاق پایاپای را از دیگر اقدامات سازمان خواند و گفت: حد اعتباری ریسک عدم ایفای تعهد را تا حدود زیادی پوشش داده است.
*کاهش کارمزدهای معاملاتی برای افزایش نقدشوندگی
وی خاطرنشان کرد: کاهش کارمزدهای معاملاتی برای افزایش نقدشوندگی دوازدهمین اقدام سازمان بورس و اوراق بهادار است. یکی از اقدامات در جهت رونق اقتصادی کاهش هزینه معاملات است و در این راستا با وجود اینکه مجموع کارمزدها کمتر از 0.3 درصد است، اما از این میزان نیز کارمزدها کمتر شده است.
دکتر محمدی خاطرنشان کرد: معاملات الگوریتمی و پربسامد در دنیا بسیار پرحجم است و برای اینکه معاملات از شفافیت و نقدشوندگی بیشتری برخوردار شوند، فرآیند آن شروع شده است.
وی ادامه داد: کاهش محدودیت ها برای سبدگردان ها و صندوق ها در جهت کاهش زمان برای اخذ کد مورد توجه قرار گرفت. همچنین در این راستا مجوزهای کارگزاری ها از 23 مجوز به 8 مجوز برای بهبود کسب و کار کاهش پیدا کرد.
دکتر محمدی شانزدهمین اقدام را افشای صورت های مالی 231 نهاد عمومی غیر دولتی خواند و گفت: در راستای اجرای بند 6 قانون اصل 44 به کمک مجلس هم اکنون 1015 اطلاعیه و 425 صورت مالی از نهادهای عمومی غیر دولتی منتشر شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار کاهش زمان تایید صلاحیت مدیرعامل را هفدهمین اقدام سازمان بورس خواند و در ادامه به راه اندازی صندوق تثبیت بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: مطابق ماده 28 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر این صندوق در شرایط خاص برای حمایت از بازار سرمایه ورود می کند و هم اکنون صندوق تثبیت آمادگی ورود به بازار را مطابق آیین نامه هیات وزیران دارد.
وی به تهیه لایحه اصلاح قانون بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: امیدواریم به زودی این لایحه با تصویب در شورای عالی بورس و تصویب در هیـأت وزیران به مجلس تقدیم شود. اما یکی از اقدامات موثر در حوزه قوانین راه اندازی سایت تنقیح قوانین بازار سرمایه است که هم اکنون به کمک مرکز پژوهش های سازمان همه قانون ها پس از تجمیع و ذکر تغییرات و اصلاحات در اختیار عموم قرار گرفته است.
دکتر محمدی به موضوع پر اهمیت فرهنگ سازی در بازار سرمایه اشاره کرد و با تشکر از تلاش های روابط عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار از تلاش های رسانه ها و صدا و سیما در زمینه فرهنگ سازی قدردانی کرد و گفت: مذاکره با رسانه های ملی برای ساخت سریال و فیلم پس از دریافت مجوز شورای عالی بورس وارد فاز عملیاتی می شود.
وی درباره پیگیری تبدیل عضویت سازمان بورس در آیسکو از عضو ناظر به عادی گفت: تبدیل وضعیت سازمان در آیسکو در مراحل اجرایی است و تیم تایید کننده گزارش، در مراحل نهایی بررسی قرار دارد و امیدواریم این اقدام به زودی صورت گیرد.
*الزام به شفافیت افشای ماهانه تولید و فروش اطلاعات
دبیر شورای عالی بورس به الزام شفافیت افشای ماهانه تولید و فروش اطلاعات به عنوان بیست و سومین اقدام سازمان در این دوران اشاره کرد و گفت: افشای اطلاعات واقعی زمینه دقت بیشتر را در صورت های مالی ایجاد می کند و حتی در این خصوص از کانون نهادهای سرمایه گذاری درخواست کردیم تحلیل صنایع به عهده رسانه ها گذاشته شود و مجوزی در جهت انتشار تحلیل صنایع و تحلیل شرکت داده شود. البته این اقدام نافی تحلیل سهامداران نیست.
دکتر محمدی پیگیری مقابله با سایت هایی که خلاف قانون و مقرارت شایعاتی را مطرح کردند را به عنوان بیست و چهارمین اقدام سازمان خواند و گفت: پیگیری قضایی برای برخورد با این سایت ها انجام و به برخی تذکر داده شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیست و پنجمین اقدام سازمان را جلوگیری از فعالیت نهاهای غیرمجاز عنوان کرد و گفت: تمام اقدامات لازم در مراجع قضایی صورت گرفته که به بهانه های واهی و با اعلام نرخ های غیرواقعی سرمایه های مردم به یغما نرود و در این خصوص پیگیری قضایی می شود.
*توصیه های 5 گانه به سهامداران
دکتر محمدی همچنین 5 توصیه به سهامداران داشت و در این خصوص گفت: سهامداران در خرید و فروش ها به عوامل بنیادی دقت کنند. سودآوری، صورت مالی و چشم انداز شرکت در سودآوری آینده از عوامل تحلیل بنیادی است که می تواند سرمایه گذاری موفقی را رقم بزند. البته تحلیل تکنیکی یک روش فنی و پذیرفته شده در دنیا است، اما حتماً تحلیل بنیادی مدنظر باشد.
وی دومین توصیه را توجه به ویژگی ها و ریسک های هر صنعت خواند و گفت: همه صنایع دوران رشد، افول و رکود دارند. بنابراین باید به ویژگی های خاص هر صنعت دقت شود. به عبارتی دیگر می توان از تحلیل "بالا به پایین" استفاده کنند؛ یعنی در تحلیل خود از اقتصاد جهانی، اقتصاد ملی، صنعت و شرکت بهره ببرند.
دکتر محمدی با ذکر مثالی توضیح داد: به عنوان نمونه شرکت هایی که قرارداد محور هستند، حتماً تحلیل قراردادها مورد توجه قرار بگیرد و سازمان نیز پیگیر افشای اطلاعات قراردادهاست. در همین راستا باید قراردادهای شرکت های خدماتی و آی تی مورد توجه قرار گیرد.
رئیس سازمان بورس تشکیل سبد سهام جای تک سهم را مورد تأکید قرار داد و گفت: در دنیا و بازارهای مالی کسی نمی تواند ادعا کند یک گروه صنعت یا شرکت افت سود ندارد؛ بنابراین سهامداران با تشکیل سبد ریسک خود را پایین آورند. وی ادامه داد: چهارمین نکته استفاده از مشاوران امین، مشاوران سالم، مشاوران راست گفتار، مشاوران غیر ذینفع و استفاده از تحلیل های مشاوران حرفه ای است.
دکتر محمدی پنجمین درخواست را تحلیل بلندمدت و استراتژی بلندمدت عنوان کرد و گفت: بازار سرمایه رشدهای خوبی داشته و برخی هموطنان سودهای خوبی کردند؛ اما حتماً باید بلندمدت فکر کنیم و از اقدامات خلاف قانون و مقرارت مانند جهت دهی به قیمت و استفاده از اطلاعات نهایی پرهیز کنند.
*عوامل داخلی و بین المللی اهرم رشد شاخص کل
دکتر محمدی در ادامه افزایش قیمت نفت را یکی از عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه دانست که برای بودجه کشور نیز اتفاق خوبی است و افزایش بهای فلزات اساسی را نیز دومین عامل بین المللی رشد برخی صنایع بزرگ در بازار قلمداد کرد.
رئیس سازمان بورس همچنین در خصوص دلایل رشد خیره کننده شاخص بورس و ثبت رکوردهای جدید گفت: در این رکوردزنی های پی در پی هم دلایل داخلی و هم تحولات بین المللی دخیل بود.
دکتر محمدی افزایش قیمت نفت را یکی از عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه دانست که برای بودجه کشور نیز اتفاق خوبی است و افزایش بهای فلزات اساسی را نیز دومین عامل بین المللی رشد برخی صنایع بزرگ در بازار قلمداد کرد.
وی در خصوص دلایل داخلی به کاهش نرخ سود بانکی اشاره کرد و گفت: در همین راستا سازمان بورس هم در حال کنترل نرخ صندوق های سرمایه گذاری است که قانونمند کردن این نهادها باعث کاهش نرخ اوراق در بازار شده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه برخی شرکت ها به واسطه صادرات محور بودن و افزایش نرخ ارز رشد کرده اند گفت: اعطای تسهیلات توسط دولت دوازدهم به بنگاه های اقتصادی و تقویت سودآوری آنها نیز باعث بهبود شرایط صنایع شد.
وی همچنین به اقدامات سازمان بورس و اثربخشی آن در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: تأکید وزیر اقتصاد بر کاهش نرخ کارمزدها، افزایش شفافیت و تأمین مالی از دیگر دلایلی است که رشد بازار سرمایه را رقم زده است. البته تأثیر این عوامل در صنایع و شرکت های مختلف متفاوت است. برخی سرمایه گذاران سودهای بیشتر و برخی سودهای کمتری داشته اند؛ اما امید است این رشدها ادامه دار باشند. وی تأکید کرد: سرمایه گذاران این رشدها را در کنار سودآوری شرکت ها و صنایع قرار داده و با یکدیگر مقایسه کنند.
دکتر محمدی در خصوص روند صعودی شاخص کل و مقایسه این شاخص با شاخص قیمت و بازده نقدی گفت: فرمول شاخص کل توسط سامانه آتوس محاسبه می شود. اینکه رشد شاخص در برخی صنایع کم یا زیاد باشد باعث می شود شاخص، یکنواخت رشد نکند و در زیربخش ها متنوع باشد.
وی به تأثیر رشد شاخص صنایع در شاخص کل اشاره کرد و گفت: در مدت آغاز به کار دولت دوازدهم شاخص فلزات اساسی سه هزار و ۷۶۴ واحد، شاخص گروه شیمیایی سه هزار و ۶۸۶ واحد ، گروه فرآورده های نفتی دو هزار و ۸۰۱ واحد، استخراج کانه های فلزی یک هزار و ۷۱۹ واحد، شرکت های چند رشته ای صنعتی یک هزار و ۱۰۰واحد و بخش مخابرات یک هزار و ۹۳ واحد بر شاخص کل تأثیر داشتند. همچنین شرکت هایی که تأثیرگذاری با مقدار بیشتر از ۵۰۰ واحد بر شاخص کل داشته اند نیز فولاد مبارکه با تأثیر مثبت دو هزار و ۱۸۲ واحد، صنایع پتروشیمی خلیج فارس با تأثیر مثبت یک هزار و ۲۹۲ واحد، ملی مس با تأثیر مثبت ۸۹۶ واحد، پالایش نفت اصفهان با تاثیر مثبت ۸۹۴ واحد، پالایش نفت بندرعباس با تاثیر مثبت ۸۵۳ واحد، گسترش نفت و گاز پارسیان با تأثیر مثبت ۷۲۴ واحد، گل گهر با تأثیر مثبت ۶۴۳ واحد، ارتباطات سیار ایران با تأثیر مثبت ۶۲۰ واحد، نفت بهران با تأثیر مثبت ۵۲۹ واحد و سرمایه گذاری غدیر با تأثیر مثبت ۵۱۸ واحد بوده اند.
رئیس سازمان بورس تصریح کرد: رشد شاخص کل و شاخص هم وزن نشان می دهد که این افزایش ها فقط اثر شرکت های بزرگ نیست، اما تأثیرگذاری شرکت های بزرگ بیشتر است. وی به سرمایه گذاران توصیه کرد برای خرید و فروش های خود تحلیل کنند و شرکت و سهام را در کنار هم قرار دهند.
دکتر محمدی در ادامه با تأکید بر اینکه هر دستکاری در بازار پیگیری می شود، گفت: وضعیت افشای اطلاعات در بازار سرمایه ما تا امروز نسبت به بورس استانبول تعداد بیشتری داشته است. وی همچنین خبر داد: سازمان بورس در حال پیگیری برای لیست کردن برخی شرکت های ایرانی در بورس استانبول و برخی از شرکت های بورس استانبول در بازار سرمایه ایران است. در حال حاضر وضعیت افشای اطلاعات در بورس ما بهتر از بورس استانبول است؛ اما باید بخش حاکمیت شرکتی را تقویت کنیم.
وی در خصوص وضعیت توقف نماد "های وب" گفت: هیأت پذیرش تمام اطلاعات این نماد را افشا کرد، اما نحوه اطلاع رسانی خارج از کدال این شرکت باعث حساسیت سازمان بورس بود و به همین دلیل نماد متوقف شد. پس از افشای تمام آیتم های قراردادی این شرکت و دریافت پاسخ سوالات و افشای آنها مجددا نماد را بازگشایی کردیم اما پس از بازگشایی نماد باز هم روند اطلاع رسانی خارج از کدال با اهدافی نامشخص ادامه پیدا کرد.
رئیس سازمان بورس تأکید کرد: قیمت هایی که در بازار برای این سهام تعیین شد بنا به ماده ۷ بند ۸ قانون بازار اوراق بهادار ابهام آمیز بود. همچنین ابهامات دیگری مثل گزارش کارشناسی و روند عرضه و تقاضای سهام باعث شد سازمان بورس بنا بر وظیفه خود که پیگیری از تخلفات است تصمیم به توقف نماد برای شفاف سازی و اصلاح رویه اطلاع رسانی بگیرد.
وی در خصوص موضوع ابطال معاملات این نماد نیز اینگونه توضیح داد: بنابر دستورالعمل هیچ معامله ای در بورس و فرابورس تا ساعت ۲ قطعی نیست، عدم تأیید معاملات با ابطال معاملات دو موضوع متفاوت است. هیچ معامله ای ابطال نشده اما معاملات "های وب" مورد تأیید قرار نگرفته است. معاملات از ساعت ۲ قطعیت پیدا می کند.
دبیر شورای عالی بورس تأکید کرد: قانون بازار اوراق بهادار در قسمت پذیرش شرکت ها و بازار اولیه می گوید پذیرش به منزله تأیید سودآوری و توصیه خرید و امثال اینها نیست.
وی در خصوص موضوع معافیت مالیاتی از محل تجدید ارزیابی دارایی که در بودجه ۹۷ مطرح شده است گفت: بحث کاهش حقوق دولتی، معافیت مالیاتی از محل تجدید ارزیابی و اخباری از این دست که در بودجه ۹۷ مطرح شده است، در بازار سرمایه تأثیر گذار بوده اما باید منتظر تصویب مجلس و قانون باشیم.
*بودجه 97 و بازار سرمایه
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوالی در خصوص بودجه سال ۹۷ و احتمال افزایش تورم گفت: بازار سرمایه با بودجه و تورم ارتباط دارد. اینکه در آینده تورم بازار سرمایه را به چه سمتی هدایت می کند؛ به تصمیمات مجلس شورای اسلامی بستگی دارد.
وی در ادامه افزود: با این تفاسیر ما به آینده بازار خوش بین هستیم. اینکه تا چه اندازه صنایع و شرکت ها روند صعودی خود را ادامه می دهند، به مولفه های مختلفی بستگی دارد، اما چشم انداز روشنی نسبت به بورس وجود دارد.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص راه اندازی بورس ارز عنوان کرد: برنامه تصمیم بورس ارز با همکاری بانک مرکزی پیگیری می شود. با توجه به اینکه سیاست های ارزی در اختیار بانک مرکزی است، سازمان بورس بعد از اعلام بانک مرکزی فعالیت های خود را در این زمینه آغاز می کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص ورود سرمایه گذار خارجی گفت: مهمترین مشکل ورود سرمایه گذار خارجی محدودیت در نقل و انتقال پول است. با این وجود در این زمینه سازمان بورس اقدامات مثبتی نیز داشته است.
دکتر محمدی به اقدامات سازمان بورس در این خصوص اشاره کرد و ادامه داد: از فعالیت های صورت گرفته در این زمینه می توان به بحث عضویت در آیسکو، استانداردسازی در سطح بین المللی، عملیاتی شدن کاستودین، شفاف سازی و اطلاع رسانی در خصوص صورت های مالی شرکت ها، همکاری با سایت های اقتصادی مهم دنیا در خصوص انتقال داده ها و انعقاد تفاهم نامه با کشورهای خارجی از مهمترین فعالیت های این نهاد در این زمینه است.
دبیر شورای عالی بورس در خصوص بحث آی تی و اصلاح زیرساختها گفت: به روزرسانی سامانه معاملات اتفاق بسیار مهمی برای بازار است. با این وجود باید به تأسیس سامانه ملی نیز به عنوان اقدامی جدید فکر شود. در این خصوص فراخوانی به شرکت های مربوطه داده شده است.
وی همچنین در زمینه سامانه نظارت بیان کرد: سامانه نظارت بورس تهران یکی از بهترین سامانه های قوی در دنیا به شمار می رود. ما در خصوص نظارت مشکلی نداریم و در راستای استانداردهای جهانی حرکت می کنیم.
دکتر محمدی همچنین در خصوص موسسات رتبه بندی گفت: بعد از فراخوان نخست سازمان بورس ۳ موسسه مجوز رتبه بندی دریافت کردند. با این وجود فراخوان دوم و سومی آماده است که طی ماه های آینده اعلام می شود.
*سهم بازار سرمایه از تامین مالی کل اقتصاد کشور
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در بخش دیگری از سخنانش در خصوص سهم بازار سرمایه از تأمین مالی کل اقتصاد کشور بیان کرد: یکی از بحث های مهم بازار سرمایه تأمین مالی شرکت ها و نهادهای دولتی و غیردولتی است. طی سال گذشته بازار سرمایه توانست ۱۲۰ هزار میلیارد تومان تأمین مالی در برنامه خود داشته باشد.
وی افزود: این تأمین مالی شامل افزایش سرمایه، رشد ارزش صندوق ها، بحث تجدید ارزیابی ها، انتشار انواع اوراق و تأسیس شرکت های جدید است. با این وجود در سالجاری به دلیل کاهش رشد صندوق ها تأمین مالی تا پایان سال ۱۰۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است.
سخنگوی سازمان بورس بیان کرد: نقدشوندگی و شفافیت؛ دو اولویت اصلی سازمان بورس به شمار می رود که هیچ یک بر دیگری برتری ندارد. وی در ادامه افزود: معاملات بلوکی نسبت به گذشته به حداقل رسیده و با اصلاحات بسیاری همراه بوده است و اگر جای اصلاح بیشتری وجود دارد، منکر آن نیستیم. این معاملات به هر شکلی که بر قیمت اثر داشته باشد ممنوع است و از سوی سازمان بورس پیگیری می شود.